Πολυσχιδής προσωπικότητα, γνήσιος επαναστάτης, πολύπλευρα δημιουργικός και απόλυτα “τραγική” φιγούρα, ο Πιέρ Πάολο Παζολίνι, γεννιέται στις 5 Μαρτίου 1922, στην Ιταλία, τη χρονιά που ο Μπενίτο Μουσολίνι ανέρχεται στην εξουσία. Μια προσωπικότητα βαθύτατα καλλιτεχνική και ίσως περισσότερο προοδευτική από ότι επέτρεπε η γενιά του, ο Παζολίνι ήταν στην πραγματικότητα από κάθε άποψη ριζοσπάστης.
Ως φοιτητής, διαβάζει Μαρξ και Γκράμσι, όμως χαράζει μια τελείως δική του πολιτική ταυτότητα. Παραμένει πάντα ουτοπιστής και ρομαντικός στην ψυχή και χτίζει στο μυαλό του μια πολιτεία, στην οποία μας μεταφέρει μέσα από τον κινηματογραφικό του λόγο. Δηλώνει αμετανόητος αντιφασίστας, όντας γιος φασίστα στρατιτωτικού. Δεν ακολουθεί την πεπατημένη ως κινηματογραφιστής, αλλά ούτε ως άνθρωπος. Δεν εντάσσεται σε κινήματα, δεν ταυτοποιείται ως μοντερνιστής.
Συνεργάζεται με τεράστια ονόματα της εποχής, όπως η Μαρία Κάλλας, που για πρώτη φορά δεν τραγουδάει, αλλά υποδύεται τη θρυλική “Μήδεια”. Η φιλία τους μάλιστα υπήρξε πολυετής και ουσιώδης. Από το 1955, γράφει τα πρώτα του βιβλία, και παίρνει επάξια μια θέση στην ιταλική διανόηση. Οι ταινίες “Μάμα Ρόμα” και “Ακατόνε” στις αρχές τις δεκαετίας του 1960 τον εδραιώνουν απολύτως. Ο αιχμηρός του λόγος και ο τρόπος που παρουσιάζει την κοινωνία της Ιταλίας και ιδιαίτερα της Ρώμης, τον κάνουν γρήγορα διάσημο και ιδανικό συνεργάτη για άλλους σύγχρονους του, όπως ο Φεντερίκο Φελίνι.
Η ομοφυλοφιλία υπήρξε για εκείνον εκτός από σεξουαλική επιλογή, κομμάτι της πολιτικής του ταυτότητας και όχημα προς τον εκσυγχρονισμό και την κοινωνική ανατροπή. Ίσως αυτή η έντονη πολιτικοποίηση της σεξουαλικότητας του ήταν και ο λόγος που δεν έγινε ποτέ σύμβολο για την ομοφυλοφιλική κοινότητα της εποχής του.
Κάθε ταινία του κρύβει πίσω της μια βαθιά φιλοσοφική ανάλυση: η απολυταρχική και συντηρητική κοινωνία στο "Μαμά Ρόμα", η δύναμη της σεξουαλικής απελευθέρωσης στην ταινία “το Θεώρημα”, 1968, την ανάλυση των αρχαίων ελληνικών τραγωδιών στη "Μήδεια" και το "Βασιλιάς Οιδίπους", τον εξανθρωπισμό του Ιησού στο "Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο" και πολλά ακόμη σε μεταγενέστερα έργα.
Το τέλος του είναι σε πολλούς γνωστό και σίγουρα τραγικό, στο έπακρον. Στις 2 Νοεμβρίου 1975, το σώμα του Παζολίνι βρίσκεται διαμελισμένο από ένα αυτοκίνητο, το οποίο τον ισοπεδώνει και τον πατάει επαναλαμβανόμενα. Για την σκληρότατη δολοφονία του καταδικάζεται ο 17χρονος εκδιδόμενος Πίνο Πελόζι, ο οποίος όμως 30 χρόνια αργότερα απέσυρε την ομολογία του, ισχυριζόμενος ότι είχε εκβιαστεί. Το 2005 αποκαλύφθηκε ότι τρεις άντρες συμμετείχαν στη δολοφονία, της οποίας προηγήθηκε άγριος ξυλοδαρμός στον Παζολίνι. Τον έβριζαν και τον χτυπούσαν λόγω της ομοφυλοφιλίας του, αλλά και του γεγονότος ότι ήταν κομμουνιστής. Παρόλα αυτά η έρευνες δεν ολοκληρώθηκαν ποτέ.
Το έργο που αφήνει πίσω του, στη σύντομη ζωή του, υπήρξε μεγαλειώδες και τρομερά επιδραστικό. Ένας γνησίως γενναίος άνθρωπος και καλλιτέχνης που, παρά το τραγικό του τέλος, λαμβάνει επάξια μια θέση ανάμεσα στους σημαντικότερους εκπροσώπους της 7ης Τέχνης.
