Pride like Proud! - Για το μήνα της απεριόριστης αγάπης

Λένε πως η αγάπη είναι η χημεία, η έντονη στοργή, η ελευθερία που μας δεσμεύει και το κίνητρό μας για ζωή!

Αν η αγάπη είναι τόσο πολύτιμη και τόσο αναγκαία για τον άνθρωπο, τότε γιατί είναι ακόμα και σήμερα τόσο κυνηγημένη;; Ποιος έχει δικαίωμα να ορίσει κανόνες και νόρμες στην αγάπη;

Η ελευθερία στην επιλογή του ή της συντρόφου είναι αναφαίρετο δικαίωμα κάθε ανθρώπου και πολλοί έως σήμερα έχουν παλέψει και παλεύουν ακόμα για αυτή τους την επιλογή. Ο Ιούνιος είναι μήνας Υπερηφάνειας (Pride Month), μήνας αγάπης και ελευθερίας και εμείς γιορτάζουμε το δικαίωμα στην αγάπη, ως το ύψιστο αγαθό, χωρίς παρενθέσεις και χωρίς αστερίσκους!

Ο κόσμος της τέχνης, έχοντας υμνήσει όπως κανένας άλλος την αγάπη, είναι πρωτοπόρος σε κάθε αγώνα για την υπεράσπισή της. Ο μεγάλος Μάνος Χατζιδάκις είχε πει χωρίς φόβο για το τι θα σκεφτεί η κοινωνία για αυτόν «Λένε πως οι καλλιτέχνες είναι είτε κομμουνιστές είτε ομοφυλόφιλοι. Εγώ πάντως δεν είμαι κομμουνιστής…». Μια φράση τόσο απλή και συνάμα τόσο βαθιά γενναία για την εποχή στην οποία ειπώθηκε. Οι υπερασπιστές της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας είναι πολλοί : από τον Elton John, τον Leonard Bernstein, τον Freddie Mercury και τον David Bowie στη μουσική, τον Τσαρούχη ως τον Warhol, την Yayoi Kusama και τον David Hockney στις εικαστικές τέχνες, όλοι έδωσαν τη δική τους μάχη για τα « πιστεύω » τους, ενάντια στα « πρέπει » των άλλων.

Στη λογοτεχνία και την ποίηση, ο έρωτας δεν έχει φύλο, το συναίσθημα δεν έχει πρέπει και κανόνες. Ανατρέχοντας στην ιστορία της queer λογοτεχνίας, αντιλαμβανόμαστε πως η ανάγκη των συγγραφέων και των ποιητών ήταν τόσο μεγάλη να εξυμνήσουν την αγάπη όπως την έβλεπαν εκείνοι, που προσπερνούσαν κάθε κοινωνική ιδεοληψία και προκατάληψη.

Ο Όσκαρ Ουάιλντ, κατηγορήθηκε για σοδομισμό στη Βρετανία του 19ου αιώνα, η ποινή του οποίου μπορεί να ήταν έως και θάνατος. Λίγο πριν την κατηγορία αυτή, είχε κυκλοφορήσει το έργο του, το Πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι, το οποίο είχε κατακριθεί από πολλούς για κρυφά ομοφυλοφιλικά μηνύματα. Εκδόθηκε ένταλμα σύλληψης για το συγγραφέα για σοδομισμό και άσεμνη συμπεριφορά. Στη δίκη που έγινε αργότερα, ο Ουάιλντ αναφερόμενος στο ποίημα του «Δυο αγάπες» το οποίο καταλήγει με τη φράση «Είμαι η αγάπη που δεν τολμά να φανερωθεί», μίλησε για τον έρωτα και τη συντροφικότητα με τέτοιο λυρισμό που στο τέλος καταχειροκροτήθηκε. Παρόλα αυτά, η απόφαση του δικαστηρίου ήταν καταδικαστική, σε δύο χρόνια καταναγκαστικά έργα, φυλάκιση και εξορία. Ο Ουάιλντ πέθανε σε ηλικία 46 χρόνων, το Νοέμβριο του 1900, πάμφτωχος, ξεχασμένος και άρρωστος, έχοντας παλέψει με όλο του το είναι για την ταυτότητά του και το δικαίωμά του στην αγάπη.

Τι να πρωτοπεί κανείς για τον ερωτικό Καβάφη; Παρόλο που οι πρώτοι μελετητές του στην Ελλάδα τον αποκάλεσαν «ανώμαλο» και «διεστραμμένο», μεταγενέστερα κυρίως οι ξένοι μελετητές είπαν πως «αν ο Καβάφης δεν ήταν ομοφυλόφιλος, δεν θα ήταν ο Καβάφης». Ο Καβάφης εξυμνεί την ομορφιά, το συναίσθημα και όχι την πράξη. Ο έρωτάς του είναι «άγονος» και προσηλώνεται στην πορεία, όχι στο αποτέλεσμα. Τα ηδονικά ποιήματα του Καβάφη είναι ποιήματα προσμονής, μοναξιάς, απώλειας και παρατήρησης. Συγκρίνεται ευθέως με σύγχρονούς του queer ποιητές όπως ο Ρεμπώ και Βερλαίν, πολύ περισσότερο απ’ότι με Έλληνες, όπως για παράδειγμα τον βασικό του αντίζηλο Κωστή Παλαμά, ο οποίος τον αποκήρυξε.

Η ιστορία του Ρεμπώ και του Βερλαίν, μια από τις πιο ποιητικές της ιστορίας της λογοτεχνίας, εκτυλίσσεται το 1871, όταν ο Βερλέν φιλοξενεί στο σπίτι του τον νεαρό ποιητή Ρεμπώ, ο οποίος είναι τότε μόλις 17 ετών. Ο Βερλαίν, μια κακοποιημένη και κακοποιητική προσωπικότητα, ήταν αλκοολικός και πολύ άσχημος. Παρόλο που είναι παντρεμένος με παιδί, ερωτεύεται το Ρεμπώ και ζουν έναν έρωτα τρελό, ο οποίος καταλήγει σε απόπειρα δολοφονίας. Ο Βερλαίν παραλογίζεται όταν Ρεμπώ του ανακοινώνει πως θέλει να τον αφήσει και προσπαθεί να τον σκοτώσει. Φυλακίζεται και επαναπροσδιορίζει την ζωή και τη γραφή του. Ο άδοξος έρωτας που έζησαν οι δύο μείζονες ποιητές θεωρείται από τους αναλυτές το κλειδί που ξεκλείδωσε την έμπνευσή τους.

Η Βιρτζίνια Γουλφ θεωρείται μια από τις πρωτοπόρους του μοντερνισμού στη λογοτεχνία. Γόνος λογοτεχνικής οικογένειας και ιδρύτρια της ομάδας Μπλούμσμπερι μαζί με άλλους μεγάλους λογοτέχνες, έγινε ευρέως γνωστή και αγαπητή στη Βρετανία των αρχών του 20ου αιώνα. Όντας παντρεμένη με τον συγγραφέα Λέοναρντ Γούλφ, σύνηψε σχέσεις με άλλες γυναίκες και μίλησε για τον έρωτα σε κάθε του μορφή μέσα από τα βιβλία της. Στο έργο της Ορλάντο παρουσίασε τη σχέση της με τη σύντροφό της Βίτα Σάκβιλ-Ουέστ, ενώ αργότερα η σύντροφός της Ματζ Βων υπήρξε η έμπνευση για την ηρωίδα της Κυρία Ντάλογουέι.  Παλεύοντας με διπολική διαταραχή και άλλες ψυχογενείς ασθένειες, αυτοκτονεί το 1941 βουτώντας στον ποταμό Ουζ, έχοντας βάλει πέτρες στην τσέπη της, αφήνοντας στον σύζυγό της ένα αποχαιρετιστήριο σημείωμα. Τα βιβλία της θεωρούνται ύμνοι της ερωτικής λογοτεχνίας και συνεπαίρνουν το κοινό  ακόμη και σήμερα.

Αυτές ήταν μονάχα κάποιες από τις ιστορίες ανθρώπων που θαρραλέα μίλησαν για την αγάπη. Ό,τι και να πούμε για τις ιστορίες τους μονάχα διαβάζοντας τα έργα τους φαίνεται το μεγαλείο και η επαναστατική ματιά με την οποία προσέγγιζαν τον έρωτα.

Αν αναζητάς σπουδαίες ιστορίες για μεγάλους έρωτες, χωρίς φόβο και με πολύ πάθος, ρίξε μια ματιά εδώ!