Στο τελευταίο βιβλίο του, ο Ε.J. Ηobsbawm στοχάζεται πάνω στη θεωρία, την πρακτική και την εξέλιξη της ιστορίας, καθώς και στη σημασία που έχει η ιστορία στο σύγχρονο κόσμο. Τα δοκίμια που περιλαμβάνονται σ' αυτόν τον τόμο καλύπτουν ευρύ φάσμα θεμάτων και ανακλούν το ενδιαφέρον του άγγλου ιστορικού για τις σχέσεις μεταξύ παρελθόντος, παρόντος και μέλλοντος.
Μεταξύ των άλλων αναφέρονται: τα προβλήματα της γραφής της ιστορίας· οι χρήσεις της και οι ευθύνες που φέρει ο ιστορικός· η ιστορία της κοινωνίας και η «ιστορία από τα κάτω»· ο Μαρξ και τα σημερινά ρεύματα και μόδες της ιστοριογραφίας· η Ευρώπη, η Ρωσική Επανάσταση και το κατρακύλημα προς μια παγκόσμια βαρβαρότητα, που συνεχίζεται στο μεγαλύτερο μέρος του 20ού αιώνα, απειλώντας να καταστρέψει τον πολιτισμό που κληρονομήσαμε από τον Ευρωπαϊκό Διαφωτισμό.