Επέλεξα μια σειρά κειμένων που δεν αντλούν την όποια αξία τους από μόνο το γεγονός ότι εκφωνήθηκαν σε συνεδρίες του ανωτάτου πνευματικού ιδρύματος της χώρας, αλλά και από τη συμβολή τους στη διατύπωση ενός ιστορικού αφηγήματος πλησιέστερου σε αυτά τα συμβάντα. Την τελευταία φιλόδοξη στόχευση προσπάθησα να συναρτήσω με ορισμένους κανόνες της επιστήμης της ιστορίας, τους οποίους και εκθέτω στο άρθρο «Το επιστημονικό έργο της Ιστορίας». Από χρονική άποψη, επέλεξα να επιμείνω κυρίως στους τελευταίους δύο αιώνες, οι οποίοι συμπίπτουν με την περίοδο λειτουργίας του νεότερου ανεξάρτητου κράτους της Ελλάδος - ειδικότητα που υπηρετώ και στην Ακαδημία Αθηνών.