Τα «Ιστορικά σημειώματα για την Κρήτη» είναι μια επιλογή από κείμενα που παρουσιάστηκαν σε κρητολογικά συνέδρια, σε ομιλίες και σε τοπικά ή εθνικής εμβέλειας έντυπα. Κοινό χαρακτηριστικό των κειμένων είναι η πρωτότυπη προσέγγιση σημαντικών επεισοδίων της πολυκύμαντης ιστορίας της Κρήτης κατά τον 19ο αιώνα και την εθνική αντίσταση, 1941-1945. Ιστορούνται ακόμη προσωπικότητες της Κρήτης με συμβολή στη διαμόρφωση της ιστορίας της και στην ανάπτυξη του πολιτισμού της.

Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται σε μια κατ' εξοχήν αμφισβητούμενη μορφή της ελληνικής πολιτικής ζωής, τον εξ Ηρακλείου αρμοστή της Σμύρνης, Αριστείδη Στεργιάδη, και επιχειρείται η έκθεση των σχέσεών του με τον Ελευθέριο Βενιζέλο.
Στο επίμετρο του βιβλίου αναδημοσιεύεται η πολύ σημαντική έκθεση των ωμοτήτων των κατακτητών στην Κρήτη που συνέταξαν το 1945 οι Νίκος Καζαντζάκης, Ιωάννης Κακριδής και Ιωάννης Καλιτσουνάκης με εντολή της κυβέρνησης, ένα κείμενο που «ανακάλυψε» και δημοσίευσε ο Μ. Καρέλλης.

Περιεχόμενα βιβλίου


Εισαγωγικό σημείωμα του Γ. Μ. Σηφάκη
Πρόλογος του Μανώλη Δετοράκη

A. Aπό την Kρητική Eπανάσταση του 1866-69 στη σφαγή του Hρακλείου
1. Διονυσίου Mαραγκουδάκη, Tο ιερόν και ηρωϊκόν της Kρήτης Aρκάδι και η Περιήγησις εις Kρήτην του Iωσήφ Xατζηδάκη
2. Στους έγκλειστους του Aρκαδίου
3. Oι προξενικές εκθέσεις για την επανάσταση 1866-69
4. 25 Aυγούστου 1898. H μεγάλη σφαγή του Hρακλείου

B. Mορφές της κρητικής ιστορίας των αρχών του 20ού αιώνα
5. Tο «Hμερολόγιο του Θερίσου» του Mιχαήλ Σακλαμπάνη
6. Προσωπικότητες της Kρητικής Πολιτείας
7. O ευπατρίδης Γεώργιος Kατεχάκης

Γ. O Aριστείδης Στεργιάδης και η Mικρασιατική εκστρατεία
8. Aριστείδης Στεργιάδης: O αποπομπαίος τράγος του Έθνους ? H άλλη όψη
9. «H Eλλάς να αποβή αληθώς μοντέρνο κράτος» Tρεις ανέκδοτες επιστολές του Eλευθερίου Bενιζέλου προς τον Aριστείδη Στεργιάδη ρίχνουν φως στη Mικρασιατική πολιτική του
10. Oι ευθύνες των αντιβενιζελικών κυβερνήσεων και ο ρόλος του Aριστείδη Στεργιάδη

Δ. H Γερμανική Kατοχή
11.Tόποι μαρτυρίου και θυσίας στο διαμέρισμα του Hρακλείου κατά την περίοδο της κατοχής 1941-1944
12. Aντίσταση και Tύπος κατά τη Γερμανική Kατοχή (1941-1944) στο διαμέρισμα του Hρακλείου
13. Πρόλογος στην Έκθεση της Kεντρικής Eπιτροπής Διαπιστώσεως Ωμοτήτων εν Kρήτη

EΠIMETPO: Έκθεσις της Kεντρικής Eπιτροπής Διαπιστώσεως Ωμοτήτων εν Kρήτη