Μνήμες από τον ένοπλο αγώνα των Κρητικών κατά των Τούρκων, εύστοχες προσωπογραφίες αυθεντικών ανθρώπινων τύπων, ενδιαφέροντα περιστατικά και εντυπώσεις από την καθημερινή ζωή στην πρωτεύουσα και την ελληνική επαρχία κατά τα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ού αιώνα...
Η Αθήνα και η Κρήτη -οι δύο τόποι που καθόρισαν τη ζωή και το έργο του Ιωάννη Κονδυλάκη- ζωντανεύουν σε μια σειρά 18 διηγημάτων με το χαρακτηριστικό λιτό και άμεσο ύφος του συγγραφέα, από όπου δεν λείπουν το χιούμορ και ο σαρκασμός. Ξεχωριστή θέση ανάμεσά τους κατέχει η νουβέλα Όταν ήμουν δάσκαλος, που αφηγείται τις εμπειρίες ενός νεαρού δασκάλου σε ένα απομονωμένο χωριό της Κρήτης.
Η συλλογή στην παρούσα σύνθεσή της εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1916 γραμμένη σε γλώσσα καθαρεύουσα, την οποία ο Κονδυλάκης παντρεύει ιδανικά με το κρητικό ιδίωμα στα διαλογικά μέρη.