Η εμφάνιση του Ολύμπιου πάνθεου στην αρχαιοελληνική θρησκεία ήταν αποτέλεσμα έξωθεν επιβολής στη μέχρι τότε επικρατούσα θρησκευτική πίστη. Οι θεές του Ολύμπου δεν ήταν παρά μια γενίκευση ή αναβάθμιση τοπικών θεαίνων που συμβιβάστηκαν με τα δεδομένα της κατακτητικής πατριαρχικής κοινωνίας, η οποία σύνθλιψε κάθε μητριαρχική εστία. Κατά ανάλογο τρόπο οι κατά τόπους ήρωες υποκαθίστανται από τους πανίσχυρους Ολύμπιους θεούς, οπότε εκλείπουν ή ενσωματώνονται στα νέα δεδομένα της θρησκείας που επικράτησε στην αρχαία Ελλάδα.
Παρόλα αυτά, οι αρχέγονες μνήμες διατηρούνται και διαφαίνονται στα ζωικά σύμβολα, στις τελετές και στις θυσίες προς τους θεούς, υποδεικνύοντας τον αδιάσπαρτο μίτο της Αριάδνης που συνδέει τα βάθη του θρησκευτικού λαβυρίνθου των αρχαίων Ελλήνων με τη μετέπειτα επικρατούσα θρησκευτική τους πίστη.