Ο τελευταίος πολιτισμός νομαδικών φυλών στην Ευρώπη ήταν ο πολιτισμός των κέλτικων χωρών των οποίων η ατμόσφαιρα είναι ακόμη εμποτισμένη από την αρχαία θρησκεία της φύσης και από τα σύμβολα του θανάτου και της αναγέννησης. Τα μυστήρια αρχίζουν στη φρενίτιδα της μάχης, όπου ο ήρωας μεταμορφώνεται και ο θεός εμφανίζεται ή σε έναν εντυπωσιακό κύκλο μεγαλίθων που κάποιος άγνωστος λαός είχε αφήσει ή στο μυστικό κέντρο του κέλτικου σταυρού ή στα πέτρινα κεφάλια της Γαλατίας και της Ιρλανδίας των οποίων τα πρόσωπα κοιτάζουν και από τις δυο μεριές ή στη φευγαλέα ενδιάμεση περιοχή της ομίχλης και του λυκόφωτος.