Αντικείμενο του βιβλίου αυτού είναι το "γλωσσικό ζήτημα", ένα φλέγον θέμα που πυροδότησε σφοδρές γλωσσικές, εκπαιδευτικές, ιδεολογικές και πολιτικές αντιπαραθέσεις ιδιαίτερα στις αρχές του 200υ αιώνα και το οποίο συνεχίζει ν' απασχολεί τη δημόσια συζήτηση στην εκπαίδευση και την κοινωνία ακόμα και στις μέρες μας.
Το βιβλίο, φωτίζει ολόπλευρα τα γλωσσικά και παιδευτικά διακυβεύματα που προέκυψαν παραμονές της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, εντάσσοντάς τα στο κοινωνικό-πολιτικό τους πλαίσιο αναφοράς.
Η διάρθρωση του βιβλίου διευκολύνει τον αναγνώστη να προσεγγίσει τα παιδευτικά φαινόμενα και τις γλωσσικές απόψεις που διαμορφώθηκαν την περίοδο εκείνη καθώς παρουσιάζονται αναλυτικά και τεκμηριωμένα (με πλατιές αναφορές σε πρωτότυπα κείμενα) η ζωή, το έργο και οι απόψεις των υπέρμαχων της λαϊκής γλώσσας, όπως ο Δημήτριος Καταρτζής, ο Ιώσηπος Μοισιόδακας, ο Ρήγας Φεραίος, ο Αθανάσιος Χριστόπουλος, ο Αθανάσιος Ψαλίδας και ο Ιωάννης Βηλαράς.
Παρουσιάζονται επίσης οι απόψεις των υποστηρικτών της λεγόμενης "μέσης οδού" στο γλωσσικό ζήτημα και ιδιαίτερα του εισηγητή της, Αδαμάντιου Κοραή, καθώς και των επικριτών της Παν. Κοδρικά, Λάμπρου Φωτιάδη, Νεόφυτου Δούκα και Στέφανου Κομμητά.
Το βιβλίο συνοδεύεται με παραρτήματα στα αντίστοιχα κεφάλαια, όπου δημοσιεύονται κείμενα από τις πηγές. Περιέχει επίσης εκτενή ελληνόγλωσση και ξενόγλωσση βιβλιογραφία. Πρόκειται για μια πρωτοπόρα μελέτη που, βασισμένη σε πληθώρα υλικού, καλύπτει ένα υπαρκτό κενό στη βιβλιογραφία και η οποία είναι ιδιαίτερα χρήσιμη στους φοιτητές της φιλολογίας, στους εκπαιδευτικούς και πανεπιστημιακούς δασκάλους, σε κάθε ανήσυχο εργαζόμενο και πολίτη που θέλει να προσεγγίσει το γλωσσικό ζήτημα βαθύτερα και ολοκληρωμένα, συνειδητοποιώντας τις κοινωνικές και πολιτικές του συνεπαγωγές.