Ο γνήσια λαικός ψυχισμός του Μακρυγιάννη, το κάλλος του απροσποίητου και
πηγαίου, το στηλιτευτικό ύφος του αδιάφθορου, η φήμη του ευαγγελιστή της αρετής
και του πατριωτισμού, έχουν περιβάλει το έργο του με τέτοια αίγλη που
αντιστέκεται σε κάθε αμφισβήτηση και δυσχεραίνει την ψύχραιμη ανατομία και
αποτίμηση,δημιουργώντας ακόμα και συναισθηματικές αναστολές. Ο
Μακρυγιάννης είναι ειλικρινής αλλά όχι αντικειμενικός, αυθόρμητος αλλά όχι
πάντοτε αξιόπιστος, ακέραιος αλλά όχι ανεπηρέαστος. Υπάρχει παρρησία και αρετή
αλλά συχνά όχι φερεγγυότητα. Δίνει παραστατικά την ατμόσφαιρα αλλά όχι το
ακριβές περίγραμμα, προσφέρει μια εκδοχή του γεγονότος με τη δική του όραση,
αλλά όχι το αυθεντικό γεγονός. Ούτε το βάθος ούτε τις προεκτάσεις. Μερικές
φορές, ό,τι απομένει είναι ο αντικατοπτρισμός, ο απόηχος. Πιο ευσταθείς
μαρτυρίες είναι εκείνες που αναφέρονται σε προσωπικά βιώματα, σε λεπτομέρειες.
Αλλά και σ' αυτές τις περιπτώσεις η νηφαλιότητα συνήθως απουσιάζει. Ο
Μακρυγιάννης γράφει μαχόμενος και δημηγορώντας.