Κάθε ιδέα, όσο υψηλή κι αν είναι, καταλήγει να γίνεται -σε μεγάλο τουλάχιστον βαθμό- ασύμπτωτη με τον εαυτό της, όταν με αυτή μεταμφιέζεται η σκοπιμότητα. Αυτό συνέβη στα χρόνια της εθνικής αντίστασης, με τις αρχές που διακήρυξαν τότε όλες, ανεξαίρετα, οι ανταρτικές οργανώσεις, συνολικά ή κατά περιόδους.
Ο ΕΛΑΣ, συντριπτικά μεγαλύτερη δύναμη του ένοπλου αγώνα, σήκωσε το κύριο βάρος του, δίνοντας εκατοντάδες σημαντικές και με πολλές θυσίες μάχες κατά των κατοχικών στρατευμάτων. Το ίδιο έπραξαν, στο μέτρο τους, και άλλες ομάδες ανταρτών που πολέμησαν κατά των κατακτητών. Τελικά όμως όλες χρησιμοποιήθηκαν ως βασικά "όργανα" στην αιματηρή σύγκρουση για τη διατήρηση ή την κατάκτηση της εξουσίας.