Τα ζητήματα του ανά τον κόσμο Ελληνισμού διασυνδέονται με ζητήματα που αφορούν στις κοινωνίες των "πατρίδων" εκτός Ελλάδος, στις οποίες συγκαταλέγεται και ο Πόντος. Μέσα σε ένα κλίμα για αυτογνωσία, για διαφύλαξη της ταυτότητας και της μνήμης, για διασφάλιση και προώθηση των συνθηκών συμβίωσης και συνύπαρξης μέσα στο σημερινό άρρυθμο κλίμα κοινωνικής ιδεολογίας και ηθικής, ο Πόντος, ως τόπος πολιτισμικά διάχυτος, άρχισε να τείνει προς τον θρύλο. Γι αυτό, για να συνεχίσει να ζει, ο Πόντος θα πρέπει να απομυθοποιηθεί. Είναι αυτό που επιθυμεί η γενιά του σήμερα, η γενιά του αύριο. Στην κοινωνία του μέλλοντος ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αποτελεί την εγγύηση ειρήνης. Γενοκτονίες και πολιτικά εγκλήματα βαρύνουν πολλές χώρες και κοινωνίες, επομένως και συνειδήσεις. Και η αναγνώριση των ανθρώπινων δικαιωμάτων αποτελεί την βασική προυπόθεση για την αναγνώριση των όποιων αδικημάτων και εγκλημάτων.
Οι αναφορές εστιάζονται σε ζητήματα του σύγχρονου Πόντου, τα οποία θίγουν και την κοινωνία της σύγχρονης Τουρκίας. Με άλλα λόγια συσχετίζουν τον ιστορικό χώρο με την σύγχρονη κοινωνία. Οι αναγωγές στον χώρο και στον χρόνο ανοίγουν νέους ορίζοντες και προοπτικές στον τρόπο προσέγγισης των κοινωνικών ζητημάτων στο μέλλον.Ο σύγχρονος Πόντος βιώνεται μέσα από την κληρονομιά του, όχι μόνο την ιστορική/μνημειακή αλλά και την ανθρώπινη, την φαινομενικά ομοιογενή αλλά και πολιτισμικά ετερογενή και διχασμένη γι αυτό και το δίπολο της κοσμικής και θρησκευτικής εξουσίας, το οποίο συντηρεί το καθεστώς. Τα τρία κεφάλαια ''Πολιτισμικές συντεταγμένες του Πόντου'', ''Το προφίλ της σύγχρονης κοινωνίας'' και ''Αντιστάσεις πολιτισμού'' κλείνουν με έναν επίλογο και ειδική βιβλιογραφία. Η έκδοση εμπλουτίζεται με γκραβούρες και φωτογραφίες αρχείου του σημερινού Πόντου.