Εκείνο που κυριαρχούσε θρησκευτικά στην καταρρέουσα ρωμαϊκή αυτοκρατορία δεν ήταν το -επίσημα εκθρονισμένο άλλωστε από τον Αυρηλιανό- φωτεινό Ελληνικό Δωδεκάθεο, αλλά δύο από τα πολλά αντίθετά του: Ο μοιρολατρικός μηδενισμός και η δεισιδαιμονική «σωτηριακή» θρησκοληψία. Ο ρόλος του πρώτου εξαντλείτο στο ν' απελπίζει τις εξαθλιωμένες πολιτιστικά μάζες και να τις στέλνει κατά κύματα στα χέρια της δεύτερης: ενός ανατολίτικου ψυχομαζοχισμού με απροκάλυπτη ενοθεϊστική μονομανία, που λες και μανιωδώς έσπερνε, για να θερίσει αργότερα τους έτοιμους καρπούς η θρησκεία του σκοτεινού Σαύλου-Σαούλ...